Merhaba Sevgili Adana’da Çocuk Olmak Takipçileri;
Bu yazımda hepinizin bildiği duayen Feridun Oral’ın kitaplarını tanıtmak istiyorum. Kendisinin çok fazla çocuk kitabı bulunuyor ama biz kızımla onu ilk kez sevgili Sara Şahinkanat ile olan ve çok sevdiğimiz “Maymun Kral” çalışmasından tanıyoruz.
“Maymun Kral” kitabı ile ilgili detayları "Sara Şahinkanat Kitaplarından Seçmeler" konulu yazımızdan inceleyebilirsiniz. Feridun Oral’ın bizde olan kitaplarının hepsi Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkmıştır. Bol ödüllü bir yazar ve illüstratör. Ben aşağıdaki yazımda, kızımla deneyimlediğim bazı Feridun Oral kitaplarını tanıtıyor olacağım sizlere. Kitaplarının hemen hepsi karton kapaklıdır. Çizimlerini yazarın kendisinin yapmış olduğu bu çalışmalarda, sizler de bir süre sonra onun tarzına aşına oluyorsunuz. Kitapların görselleri tıpkı birer tablo görünümünde. İyice merak ettiyseniz, başlayalım.
1. Böğürtlen Cini ve Sarı Gaga (3+ Yaş)
Yazarın Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan kitaplarını kronolojik bir sıra ile ele almak gerekirse, ilk başta “Böğürtlen Cini ve Sarı Gaga” geliyor. Öykü Japonya’da UNESCO 1992 Noma Concours 3.lük ödülü (Runner-up) almıştır. Kitap Kagyusha Yayınevi tarafından Japonca basılmış ve Nagasaki’deki bir okulda yardımcı ders kitabı olarak okutulmuştur. Ülkemizde ise 8. baskıyı bulmuştur.
Soğuk ve karlı bir kış günü, yaşlı Böğürtlen Cini ormanda yürüyüşe çıkar. Fakat ilerledikçe kulağına bir kuş sesi gelir. Önceleri inanamaz kulaklarına. Çünkü kuşlar çoktan göçmüş olmalıdır. Fakat ormandaki ulu ağacı yemyeşil yapraklı görünce şaşkınlığı daha da artar Böğürtlen Cini’nin. Bu kuş niye ailesi ile birlikte göç edememiş? Ulu ağaç bu karda kışta neden hala uykuya geçmemiş? Tabi ulu ağaç her şeyi anlatır Böğürtlen Cini’ne. Bunların hepsi kanadı kırıldığı için göç mevsimini kaçıran yavru kuş yüzündendir. Böğürtlen Cini kuşa yardım eder. Böylece kış soğuğuna rağmen içinizi ısıtacak bir dostluk ve dayanışma öyküsü başlar. Böğürtlen Cini nedir inanın bizde bilmiyoruz ama çok sevdik.
2. Benekli Faremi Gördünüz Mü? (3+ Yaş)
Bu kitap Feridun Oral kitapları içerisinde en sevdiğim kitaptır. Çünkü masallar arası geçişleri her zaman çok yaratıcı bulmuşumdur ve bu çalışmada buna çok güzel bir örnek. Küçük kedi Zeytin, hafta sonları büyükanne ve dedesini ziyaret etmekten çok hoşlanırmış. Benekli faresi ile birlikte büyükannesinin kucağında oturup, dedesinin okuduğu masalları dinlerken uykuya dalarmış. Yine böyle gecelerden birinde Zeytin bir rüya görmüş. Rüyasında benekli faresini kaybetmiş. Her yere bakmış ama bulamamış. En son dinlediğim Hansel ve Gretel masalında mı unuttum acaba diye düşünmüş ve önce ormandaki cadıya sormuş. Böylece macera başlamış. Sonra az ilerideki karga ve kurnaz tilkiye sormuş, oradan Yedi Cüceler ile Pamuk Prensese ve oradan da Fareli Köyün Kavalcısına kadar düşmüş yolu. Kırmızı Başlıklı Kız’ı görmüş ormanda ağlarken, ‘kesin senin fareni de kurt kaçırmıştır’ demiş Kırmızı Başlıklı Kız. En son Pinokyo ile bir anlaşma yapmış ve Pinokyo bu kez doğruyu söylemiş. Zeytin tam o sırada uyanmış. Acaba benekli faresi neredeymiş? Masal içinde masal tadında bir hikâye. Resimleri her zamanki Feridun Oral klasiği, canlı ve renkli. Çocuklar klasiklerin zaten bir veya birkaçını bildikleri için bu kitapta onlara da rastlamaları ilginç oluyor. Hayli yaratıcı bir çalışma.
3. Kırmızı Kanatlı Baykuş (3+ Yaş)
Küçük baykuşun kanatları ne kırmızıydı ne de güçlü. Hiç arkadaşı da yoktu. Bu nedenlerle üzgün üzgün dalda otururken, bir fare yanına geliyor ve onunla arkadaş oluyor. Sonra kanatlarının kırmızı olması için ona yardım etmeye başlıyor. Böylece komik olaylar yaşanıyor. Bu süreç işlerken de hem dostlukları gelişiyor hem de yavru baykuşun kanatları. Hayatta bizim için çabalayan dostlarımızın olması ne kadar güzel değil mi? Bazen ailemizin bile önüne geçen, paha biçilemez anlar yaşadığımız arkadaşlıklarımız, dostluklarımız oluyor. Üç yaştan itibaren hayatınızın her döneminde okuyabileceğiniz öykülerden. Ben çocuk kitaplarında yaş belirtmeyi pek sevmiyorum. Sınırlamak gibi geliyor bana. Çünkü çocuk kitabı dediğiniz aslında sizin en baştan farkına varmanız ve kazanmanız gereken davranışlara odaklanır. Bu nedenle her yaşın aldığı tat bambaşka olacaktır. Feridun Oral kitapları da buna güzel bir örnek.
4. Babaannem Kime Benziyor? (3+ Yaş)
Bu kitabı okuyup babaannesini düşünmeyen var mıdır acaba? Kitabın başında da muhtemel bir babaanne resmi var. Bu kitabın illüstrasyonları diğerlerinden biraz daha farklı. Diğer kitaplarda kar, manzara, doğa resimleri tıpkı bir ressamın tablosu gibiyken, bu çalışmada çizimler biraz daha çocuksu çünkü bunlar Ali’nin yaptığı resimler. Ali hayvanları çok sevdiği için resim defterine sürekli onların resimlerini yapıyor. Babaannesi de ona masal anlatırken sürekli hayvan taklitleri yapıyor. Keçi gibi meliyor, kedi gibi miyavlıyor. Hatta takma dişlerini takırdatarak çok üşümüş penguen taklidi yapıyor. Ali dedesine bir sabah “Dede, babaannem kime benziyor?” diye soruyor. Böylece komik resimler ortaya çıkmaya başlıyor. Bülbüle benzeyen babaanne, keçiye benzeyen babaanne, tilkiye benzeyen babaanne, ördek, kaplan, ahtapot ve daha pek çok babaanne resmi çıkıyor karşımıza. Aslında babaannesi kimseye benzemiyordu, Ali dedesine oyun olsun diye sormuştu. Babaannesini ve dedesini çok seviyordu. Babaannem bana da küçükken yünlerden civciv, fare, kuş gibi hayvanlar yapardı. Hatta birinci sınıfta tek kişilik bir oyun sahnelemiştim. Oyunda sahneye bir fındık faresi atmam gerekiyordu. Babaannem fareyi yapmış bende oyunda elime sıkı sıkı koymuştum. Tam sırası geldiğinde fareyi sahneye fırlattığımda herkesin geriye irkildiğini hala bugün bile unutamam. Bu arada benim babaannem de akrabalarımızın taklidini çok güzel yapardı. Ölmüş olanları rahmetle, babaannesi hala hayatta olanları şükranla anıyorum.
5. Meyveleri Kim Yemiş? (4+ Yaş)
5.baskısı olan kitapta 4 mevsim ve 4 ayrı hikâye var. İster hepsini birden okuyun, isterseniz mevsimlere bölün çocuğunuzun yaşına göre. Biz artık tüm kitabı okuyanlardanız. Hem mevsimler hem hayvanlar adeta görsel ve işitsel bir şölen oluşturmuş. Küçük balıkların yağmur altında yaşadıkları havuzdan sıçrayarak ağaçtan düşen dutları yakalamasını mı, kirpinin ektiği bezelyeleri kaydıraktan yuvarlayarak toplamasını mı, bukalemunun çilekleri yedikçe yüzüne renk gelmesini mi, portakal ağacının meyvelerinden çok yiyen ayın göğe yükselirken vadideki kayalıklara sıkışıp kalmasını mı, daha enteresan bulayım bilemedim. Biz de bu kitaptan hüthüt kuşu, jibon maymunu gibi yeni hayvanlar öğrendik. Feridun Oral hayvanların doğal yaşamlarını çok iyi incelemiş. Zaten bir yazar ve dahi bir çizer hâlihazırda çok iyi birer gözlemci olmalı. Bir uğurböceğinin kaç ayağı olduğunu, bir kelebeğin antenlerini, bir kırkayağın kırkikinci ayağını her ne anlatacak ise onu ortamında çok iyi gözlemlemelidir. Feridun Oral da modern çağın belgeselcisi gibi çocuklarımızın kucağına doğayı ve hayvanları koyuyor. Size de sadece serüvenin keyfini sürmek kalıyor.
6. Guguklu Saatin Küçük Kuşu (3+ Yaş)
Yazarın bu yazımda tanıtacağım son eseri. Daha önce de dediğim gibi birbirinden müthiş kitapları mevcut. Yazımın sonunda onların isimlerinden de veriyor olacağım. Yaşlı bir saat ustası köydeki evinde yalnız başına yaşıyor. Birbirinden güzel guguklu saatler yapıyor. Hayvanları beslemek için çıktığı ormanda, saat yapımına uygun kurumuş ağaçlar buluyor. Küçük çakısı ile bunları şekillendirerek sivri gagalı bir ağaçkakan, yaprak, kozalak gibi çeşitli nesnelere dönüştürüyor ve bu nesnelerle guguklu saatlerini süslüyor. Yine böyle bir günde evden çıkarken kapıyı açık unutuyor. Kedinin biri eve giriyor ve yiyecek aramaya başlıyor. Tam bu sırada guguklu saatin küçük kapısı ‘traaaakkkkk’ diye açılıyor ve ‘guguk, guguk’ diye içinden çıkan kuş ötmeye başlıyor. Kedi bu kuşu yakalamaya çalışıyor ve evi birbirine katıyor. Saati de yere düşürüp kırıyor. Kuş da açık kapıdan kaçıyor. Yaşlı adam eve geliyor ve kediyi besleyip, saati tamir ediyor. Ve o günden sonra yaşlı saat ustası evden çıkarken kapıyı sımsıkı kapıyor. Ve bazen ormanda dolaşırken, çok uzaklarda öten bir kuşun sesini duyuyor ve bunu guguklu saatin küçük kuşunun sesine benzetiyor. Kızım ilk kez bu kitap ile birlikte guguklu saati duydu ve öğrendi. Yaşlı insanların yalnızlıkla olan sınavı bu öyküde bizi biraz hüzünlendirse de resimleri ve konunun güzelliği içimizi ısıtmaya yetti.
Yazarın diğer bazı meşhur kitaplarına örnekler;
- Farklı Ama Aynı
- Bay Tavşan’ın Bir Fikri Var
- Baloncu Dede ve Üç Küçük Yaramaz
- Pirinç Lapası ve Küçük Ejderha
- Kırmızı Elma
- Ay Ne Zaman Gelecek?
- Bu Kış Kimse Üşümeyecek
- Yağmurlu Bir Gün
- Küçük Fare Bidi
- Her Güne Bir Masal
Kitap sever bir anne olarak Feridun Oral kitapları hakkındaki deneyim ve görüşlerimi ilettiğim yazımdan sevgilerimle…